گیتار فلامنکو چیست؟

گیتار فلامنکو یکی از پرطرفدارترین و محبوب ترین سازهای موسیقی در جهان است. این ساز با ریشه های تاریخی طولانی، به عنوان سمبلی از فرهنگ و هویت در سراسر جهان شناخته می شود.

گیتار به دو دسته اصلی تقسیم می شود:

گیتار آکوستیک و گیتار الکتریک. گیتار آکوستیک شامل گیتار کلاسیک، گیتار فلامنکو و گیتار آکوستیک است که بدون استفاده از تقویت کننده صدا نواخته می شوند.  گیتار الکتریک نیز شامل انواع مختلفی مانند گیتار راک، گیتار جاز و گیتار پاپ است که با استفاده از تقویت کننده و اثرات الکترونیکی نواخته می شوند.

مهمترین اجزای گیتار شامل تاج (بدنه بالایی)، بدنه، گردن، کوک کننده، پل و سیم ها می باشد. هر یک از این بخش ها نقش مهمی در تولید و کیفیت صدای گیتار ایفا می کنند.

آموزش گیتار به دو صورت فردی و گروهی امکان پذیر است. مبتدیان معمولا با آموزش اولیه مانند شناخت نت ها، آکوردها و تمرینات انگشتی شروع می کنند و سپس به سراغ مراحل پیشرفته تر موارد مانند رگه نوازی، ریتم نوازی و تکنیک های پیشرفته می روند.

آموزش گیتار یک فرآیند جامع و چند وجهی است که هدف آن تسلط هرچه بیشتر فراگیرنده بر این ساز موسیقی است. در مرحله آشنایی اولیه، فراگیرنده با قسمت های مختلف گیتار مانند بدنه، گردن، تاج، پل، کوک کننده و سیم ها آشنا می شود.

همچنین با نحوه نگهداری از گیتار، تنظیم آن، معرفی انواع گیتار (آکوستیک، الکتریک و کلاسیک) و ویژگی های هر کدام آشنا خواهد شد.

پس از این مرحله، آموزش به سمت آشنایی با مفاهیم پایه موسیقی همچون نت ها، آکوردها، ریتم و آهنگسازی پیش می رود.

در اینجا فراگیرنده می آموزد که چگونه نت های موجود بر روی گیتار را بشناسد، چگونه آکوردهای اصلی را اجرا کند و همچنین با مفاهیم ریتمی و ساختار آهنگ ها آشنا شود.

در مرحله بعد، فراگیرنده شروع به تمرین و اجرای قطعات ساده موسیقی می کند. این قطعات معمولا از آثار کلاسیک، فولک و پاپ انتخاب می شوند تا عناصر مختلف آموزش تا به اینجا به صورت عملی تمرین و به کار گرفته شوند.

پس از تسلط بر اجرای قطعات ساده، آموزش به سمت مباحث پیشرفته تر همچون تکنیک های پیشرفته نوازندگی، اجرای قطعات با ریتم و آهنگ های پیچیده تر و همچنین آشنایی با سبک های مختلف موسیقی مانند جاز، راک و فلامنکو پیش می رود.

در کنار این آموزش تئوری و عملی، توجه به موارد دیگری مانند آشنایی با تاریخچه گیتار، مکاتب و سبک های مختلف نوازندگی گیتار، شناخت انواع گیتار و ویژگی های هر کدام و همچنین آشنایی با نوازندگان برجسته گیتار در طول تاریخ نیز در برنامه آموزشی گنجانده می شود.

همان طور که گفتیم، آموزش گیتار به دو صورت فردی و گروهی ارائه می شود.

آموزش فردی به فراگیر امکان تمرکز بیشتر بر نقاط ضعف و قوت خود و پیشرفت شخصی را می دهد. در حالی که آموزش گروهی فرصتی برای تعامل و هم نوازی با سایر هنرجویان را فراهم می آورد و جنبه اجتماعی یادگیری را تقویت می کند. تمام این مراحل باید زیر نظر مربی باتجربه انجام شوند.

در هر دو روش آموزشی، استفاده از تکنولوژی های مدرن موسیقی از جمله نرم افزارها و ابزارهای کمک آموزشی مانند آموزش های ویدئویی، تمرین های آنلاین و اپلیکیشن های موبایلی می تواند بسیار مفید واقع شوند.

گیتار فلامنکو یک سبک خاص از گیتار است که در موسیقی فلامنکو اسپانیایی استفاده می شود. این گیتار دارای ویژگی های منحصر به فردی است که آن را از گیتارهای کلاسیک و آکوستیک متمایز می کند:

گیتار فلامنکو معمولا دارای صندوق های کوچک تر، گردن باریک تر و پُر باریک تری نسبت به گیتارهای کلاسیک است. این ویژگی ها به نوازنده امکان می دهند تا تکنیک های خاص فلامنکو را با سرعت بالا و دقت اجرا کند.

نوازندگان گیتار فلامنکو از تکنیک هایی مانند تاپینگ، رَپینگ، پَرکاشن و استمپینگ استفاده می کنند که به آن ها امکان ایجاد ریتم های پیچیده و آواهای متنوع را می دهد.

گیتارهای فلامنکو معمولا از سیم های ضخیم تر و سفت تری نسبت به گیتارهای کلاسیک استفاده می کنند تا امکان ضرب قوی و واضح را برای نوازنده فراهم کند.

صدای گیتار فلامنکو به دلیل تکنیک های خاص اجرایی و سازه متفاوت، بسیار متمایز و شناخته شده است. این صدا به شدت با موسیقی فلامنکو اسپانیایی در ارتباط است.

فلامنکو را به عنوان سبک مادر و اصلی برای گیتار می ‌شناسند. نوازندگان گیتار با تسلط بر این سبک، می ‌توانند به اجرای سایر سبک‌ های موسیقی نیز بپردازند. گیتار فلامنکو ریشه در سازهای زهی بدوی از تمدن های مصر، سومری و بابل دارد که بیش از 4000 سال پیش ساخته می شدند. این سازها توسط مسافران و بازرگانان به سراسر جهان باستان گسترش یافتند و در طول قرن ها تکامل پیدا کردند. در اسپانیا، چارتار ایرانی وارد شد و به ساز ویهولا تبدیل شد که در دربار اسپانیا محبوبیت داشت. در همین زمان، گیتار لاتین که از کویترا گرفته شده بود در میان مردم عامه رواج داشت.

در قرن هجدهم، سازندگان گیتار ایتالیایی و اسپانیایی به توسعه مدل های جدید گیتار پرداختند که منجر به طراحی اولین گیتار کلاسیک مدرن شد. همچنین، نیاز به گیتارهای بلندتر برای نواختن موسیقی فلامنکو در کافه های cantantes باعث شد خانواده Ramírez گیتار فلامنکو فعلی را طراحی کنند.

این سبک شامل سه محور اصلی است:

• آواز فلامنکو
• موسیقی فلامنکو (نواخته شده با گیتار فلامنکو)
• رقص فلامنکو

در گذشته، رقص فلامنکو محور اصلی این سبک بوده است و آواز و موسیقی در کنار آن قرار می ‌گرفتند. اما با گذشت زمان و ظهور هنرمندان گیتار فلامنکو، این سبک به جایگاه اصلی خود در موسیقی فلامنکو دست یافت. این گیتار از چوبی متفاوت با گیتارهای کلاسیک و آکوستیک ساخته می شود. قسمت های پهلو و پشت این گیتارها از چوب روشن سرو اسپانیایی ساخته شده است.

سطح گیتارهای فلامنکو با یک لایه نازک پلاستیکی پوشیده شده است. این کار برای جلوگیری از آسیب دیدن گیتار در هنگام اجرای تکنیک های پرانرژی نواختن، به ویژه تکنیک توکه (ضربات ریتمیک)، انجام می شود. این لایه پلاستیکی به نام گلپیدور (Golpeador) شناخته می شود.