کلاویه های پیانو چیست؟

پیانو را ساز مادر می نامند زیرا گستره ی صدا در ان، کاملترین گستره در میان تمام سازهاست. تمامی 7 نت موسیقایی از نت دو تا نت سی، مجموعا در 88 کلید این ساز از بم ترین تا زیرترین، به ترتیب اجرا می شود. کلاویه های پیانو، همان شستی هایی هستند که به رنگ سفید و مشکی بوده و هر 12 تا از آنها، تشکیل یک اکتاو کامل در پیانو را می دهد. این کلیدها در پیانوهای گرند یا دیواری، از نوع چوب بوده و همگی به اندازه های بسیار دقیق، برش خورده و در کنار هم قرار می گیرند.

اگر دوست دارید در مورد ساز پیانو و کلاویه های آن بیشتر بدانید، و یا دوست دارید از جنس و ابعاد کلاویه های پیانوی خود آگاه شوید، حتما این مطلب را تا انتها بخوانید

پیانو چند کلاویه دارد؟

ساز پیانو، از سازهای شستی دار یا همان کلاویه ای است. این ساز متشکل از 88 کلید است که جمعا 7 و نیم اکتاو دارد و از کلید سل شروع می شود. وقتی برای اولین بار ساز پیانو با الهام از ساز هارپسیکورد و تغییر و تحول در ارگ های بادی و نی دار توسط بارتولومئو کریستوفری اختراع شد، کلاویه های آن به این تعداد نبود. شکل و ظاهر آن نیز مانند پیانو های امروزی نبود. در ابتدا تعداد کلاویه ها کمتر بود و به 5 اکتاو می رسید اما سال های بسیار زیادی گذشت تا تعداد کلاویه ها به 88 تا رسید.

پیانوهای گرند و پیانوهای آکوستیک دیواری، همگی 88 کلاویه از جنس چوب دارند که بیشترین حجم این کلاویه ها از جنس چوب است. چوب، بهترین گزینه برای ساخت کلاویه پیانو های آکوستیک است. زیرا به شدت نرم و سبک هستند. روی کلیدهای سفید یک لایه تحت عنوان key face و روی کلاویه های سیاه، لایه ای به نام key top قرار می گیرد. البته در ساز پیانو، شدت تولید صدا به نحوه لمس و فشار دادن کلاویه ها بستگی دارد.

همچنین بخوانید: مدت زمان یادگیری پیانو

اگر کلیدها محکم فشار داده شوند، صدا با آکسان یا تاکید بیشتری به گوش می رسد. اما در صورتی که فشار کلید آرام باشد، صدا آرام تر خواهد بود. برای این که سبک و سنگینی در کلاویه پیانو ایجاد شود، از سرب استفاده می شود تا سنگینی کلاویه احساس شود. وقتی کلید زده می شود، یک چکش مستقیما روی سیم مورد نظر در جعبه آکوستیک خورده می شود و صدای سیم درون جعبه آکوستیک تقویت شده و پخش می شود.

جنس کلاویه های پیانو آکوستیک

پیانوهای آکوستیک باید طبق یک استاندارد کاملا مشخص، کلاویه های استاندارد داشته باشند. وزن و ابعاد این کلاویه ها با نحوه نواختن نوازنده، ارتباط مستقیم دارد. در پیانوهای آکوستیک، تمامی کلیدها با چوب ساخته می شوند. نوع چوب بکار رفته در کلاویه از جنس تنه ی درختان مختلف می باشد. کیفیت و قیمت کلاویه ها دقیقا به نوع چوب به کار رفته در ساخت آنها دارد. برخی از پیانوهای آکوستیک دارای کلاویه هایی از جنس عاج یا عاج و چوب هر دو با هم هستند. اینکه در تهیه و ساخت کلیدهای پیانو از چوب استفاده می شود، به دلیل این است که سایر قطعات موجود در پیانو هم بیشتر از جنس چوب هستند و لذا ماندگاری و عملکرد بهتری دارند.

برای شناخت جنس کلاویه های پیانو، بهتر است با انواع پیانو آشنا شوید. در کل 3 نوع پیانو وجود دارد:

1.  پیانوهای آکوستیک
2.  پیانوهای برقی
3.  پیانوهای دیجیتال

پیانوهای آکوستیک به دو دسته گراند یا بزرگ و همچنین، پیانوهای دیواری تقسیم می شوند. در این پیانوها، جنس کلاویه از چوب می باشد. برای هر کلید و هر نت، تقریبا 100 قطعه مکانیکی و چوبی دیگر درون جعبه پیانو با هم در ارتباط هستند تا ارتعاش حاصل از ضربات نمد به سیم های پیانو، منجر به تولید صدا شود.

پیانوهای برقی مانند پیانوهای دیوار و حتی گراند هستند که ممکن است جثه کوچکتری داشته باشند. در این پیانوها جنس کلاویه می تواند از عاج یا پلاستیک باشد. در این پیانوها به جای چکش، فنر وجود دارد و صدا کاملا برقی تولید می شود.البته برخی از افراد، پیانوهای برقی و دیجیتال را در یک دسته بندی جای می دهند. اما پیانوهای دیجیتال، کمی متفاوت از پیانوهای برقی هستند.

ممکن است تولیدکنندگان ساز کیبورد یا سینت سایزرهای معروف، پیانوهای دیجیتال با 88 کلید سبک و پلاستیکی تولید کنند که علاوه بر داشتن صدا و امکانات یک کیبورد (سینت سایزر، ورک استیشن و ارنجر ) صدای پیانو در انواع مختلف را هم داشته باشد.

کلید پیانو در پیانو های آکوستیک سنگین است و در پیانوهای برقی و دیجیتال می تواند از سبک تا سنگین، در هر مدل متغیر باشد.

نگهداری، تعمیر و تمیز کردن کلاویه های انواع پیانو

کلاویه های پیانو آکوستیک یا دیجیتال و برقی، بعد از مدتی دچار کثیفی و تیرگی خواهند شد. امکان دارد به هر علتی روی کلاویه ها کثیفی یا مایعاتی مانند چای و شربت ریخته شود. تمیز کردن کلاویه ها هر از گاهی نه تنها برای خود پیانو و دستگاه شما خوب است بلکه از تجمع باکتری و میکروب روی آنها جلوگیری می کند. زیرا انگشتان نوازنده کاملا با کلیدهای پیانو در ارتباط است.

اگر کلاویه های پیانو آکوستیک دچار کثیفی شوند، بهتر است با یک دستمال تمیز و آغشته به آب بسیار کم، پاک شوند اما بعد از پاک شدن باید خیلی سریع با یک دستمال خشک، کاملا خشک شوند . استفاده از اسپری و پاک کننده هایی مثل مواد شوینده یا الکل، به شدت به کلاویه ها آسیب می رساند.

در پیانوهای برقی و با کلاویه هایی از جنس عاج، بهتر است مانند چوب از دستمال مرطوب استفاده شود. اما در پیانوهای دیجیتالی که دارای کلاویه های پلاستیکی هستند، باید با دستمال مرطوب و نهایتا کمی الکل، کلیدها را پاک و ضد عفونی کرد. البته نباید در استفاده از الکل، زیاده روی شود. سپس باید کاملا خشک شوند. در ضمن باید دقت شود که آب یا الکل به زیر کلیدها نفوذ نکند.

اگر دمای اتاق کاملا یکنواخت باشد، کمتر پیش می آید که پیانو آکوستیک، از نظر کوک صدا به هم بریزد. اما در صورت بروز این مشکل، می توان این کار را به متخصص کوک صدای پیانو سپرد. همچنین در صورت بروز هرگونه خرابی در کلاویه ها و قطعات پیانو، فقط کارشناسان حرفه ای تعمیر پیانو می توانند آن را تعمیر کنند.

همچنین بخوانید: چگونگی کوک پیانو آکوستیک

کلام آخر

کلاویه های پیانو از نوع دیجیتال یا آکوستیک، به تعداد مختلفی از جمله 44، 51، 61،66،72 و 88 و حتی 97 و 108 وجود دارد که برخی برای آموزش و برخی هم برای نواختن حرفه ای و اجرا به کار می روند. انتخاب یک پیانو با کلاویه هایی از جنس مناسب و مرغوب، تاثیر بسیار زیادی در نواختن نوازنده دارد. برای انتخاب ساز مناسب، می توانید بهترین آموزشگاه موسیقی در کرج را پیدا کرده و از اساتید آن مشورت بگیرید.