یکی از سازهای قدیمی و اصیل ایرانی ساز نی انبان است. این ساز نوعی هوا صداست که با لوله‌های صوتی مضاعف ایجاد میشود. ساز نی انبان بیشتر در نواحی جنوبی ایران مانند بوشهر، خوزستان، هرمزگان و جنوب کرمان یافته میشود. نی انبان معرف به سازبندری است که در نزد جنوبی‌ها مانند کرنا اهمیت دارد که بیشتر در مجالس عروسی و بزنی کاربرد دارد. برای آشنایی با ساز نی انبان با ادامه مطلب با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
آموزش ساز نی انبان
ساز نی انبان یکی از سازهای شاد است که در بیشتر عروسی‌ها و مجالس بزمی استفاده میشود. ساز نی انبان بدون انقطاع می‌نوازد و دارای صداهایی از یک اکتاو است. ساز بادی از دو قسمت مهم ساخته شده که قسمت نخست نقش منبع باد را داشته و قسمت دوم شامل دسته نی انبان است که باعث تولید و تغییر صدا میشود. آموزش ساز نی انبان به تخصص خاص خود نیاز دارد. ساز نی همبون سازی است که از دوقسمت تشکیل شده است. نی انبون در واقع یک سازدهنی است که باعث ورود هوا میشود، نی به گونه‌ای طراحی شده که باعث هوای خارج شده از دهان پس از دمیدن به انبان میشود که دیگر باز نمی‌گردد و در حکم یک شیر یک طرفه عمل می‌نمائید.
ساز نی انبان در کشورهای مختلف از جمله ایران ، بحرین، ترکیه، یونان، هند، آفریقا و اروپا یافته میشود که هر کدام از نظر شکل ظاهری متفاوت هستند. در ایران نی انبان در بین خوزستانی‌ها ساز جنوبی نی انبان رونق بالایی دارد، ریتم برگرفته از آن ریتم 8/6 است که دارای پریودهای ساز و آوازی مخصوص به خود است.
نحوه نواختن ساز نی انبان
اجزای نی‌انبان بر روی نحوه نواختن ساز تاثیر خوبی می‌گذارد، دسته‌ی نی انبان علاف چوبی ناودانی شکل است که داخل آن دو عدد نی زبانه دار قرار دارد که نی‌ها با موم داخل دسته ثابت میشود. روی هر نی 6 سوراخ صوتی قرار دارد که بر سر هر کدام نی‌ها، زبانه‌ای یک لایه قرار میگیرد. انبان از پوست دباغی شده بز و گوسفند تولید شده که باعث ذخیره هوا میشود. قسمت پایینی پوست در یک نقطه جمع شده و داخل آن بسته میشود. در مجرای ورود هوا دهانی نصب میشود که به منظور خروج هوا از آن استفاده میشود.
نوازنده قبل از نواختن نی انبون ساز را با فوت کردن پر از هوا می‌کند و‌بعد دسته‌ی نی انبان را در دست‌های خود میگیرد و شروع به نواختن می‌نماید. فشار هوای داخل مخزن باعث ارتعاش زبانه شده و با گرفتن و برداشتن سوراخ‌های صوت نی تغییر می‌کند. در نی انبان زبانه‌ها داخل مخزن هوا قرار میگیرد که با لب‌های نوازنده تماس ندارد. با ثبت نام در آموزشگاه موسیقی ساز نو با نحوه نواختن ساز‌نی انبان آشنا می‌شوید.
اجزای ساز نی انبان
ساز نی انبان از اجزای مختلفی تشکیل شده که هر کدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. که از سه قسمت دهانه، انبان و دسته تشکیل شده که هر روی صوت ساز تاثیر گذار هستند. همانگونه که گفتیم انبان یک کیسه بزرگی است که از هوا دمیده است توسط نوازنده ایجاد شده که از پوست بز‌و گوسفند است. دسته‌ی ساز به وسیله باد دمیده میشود که بدنه آن شبیه یک ساز نی است. نوازنده با گرفتن و رها کردن سوراخ‌ها نت و صدای ساز را تعیین می‌کند. دهانه ساز بخشی است که نوازنده به آن می‌دمد و هوا را وارد انبان می‌کند.
نی انبون بیشتر در مجالس عروسی و شادمانی نواخته میشود و همراه با ترانه‌ها و قطعات مختلف همچون حاجیونی، و آهنگ‌های رقص همراه است. در مناطق غربی استان بوشهر از نی انبان در مراسم‌های همچون مولودی و زار استفاده میشود. ساز نی انبان با نام‌های مختلفی همچون نی همبونه، نی مشکی، خیک‌نای، نی تکی، نی جفتی، نی بی لی بو و نی همبونه شناخته شد. است.
انواع ساز نی انبان
ساز نی انبان در انواع و مدل‌های مختلف هستند که از متریال‌های چوب و فلز است.
سازهای بادی به دو دسته تقسیم می شوند!
این سازها به دو صورت برنجی و چوبی است که نحوه به صدا آوردن ساز در قسمت دهان است. نحوه اجرا سازه‌های بادی دو دسته به صورت دمش و مکش هوا است یعنی به صورت مستقیم داخل ورودی هوا دمش انجام میشود. سازهای بادی برنجی صدا به وسیله لرزش لب‌ها به همراه دمش هوا صورت میگیرد. ساز بادی دو دسته در انواع مختلف ساز نی، نی لبک، دوزله، قرنی، سرنا، بالابان، کرنا و غیره شناخته میشود.
ساز دوزله
یکی از انواع ساز نی انبان که در میان کرد نشینان استفاده میشود دوزله است. این ساز دست ساز است و از جنس چوب است. دوزله مانند دو فلوت است که به یکدیگر متصل میشود، دمش هوا داخل این سازها به صورت مستقیم انجام میشود که هیچ‌گونه لرزشی ندارد. تنفس نواختن این ساز به مهرت بالایی نیاز دارد که با تمرین و پشتکار شکل میگیرد.
ساز بالابان
نوعی ساز بادی چوبی است که صدایی دلنشین و رویایی دارد. این ساز در مناطق آذربایجان مورد توجه مردم بومی بوده است و همواره علاقمندان خود را دارد. بدنه‌ی ساز بالابان مانند ساز فلوت که قسمت دهنی آن با فلوت متفاوت است. قسمت دهنی این ساز به صورت زبانه دابل است که طول آن حدود 6 سانتی‌متر است.
صدای ساز دهنی
ساز دهنی با نام هارمونیکا شناخته شده که تولید صدا به وسیله دمش و مکش هوا انجام میشود. با دمش و مکش بر روی یک سوراخ هوا به سمت نت هدایت میشود. سازدهنی از دسته سازهای چوبی است که بدنه و زبانه‌های آن جنس فلز و برنج است. در سازدهنی هر سوراخ با دمش و‌مکش هوا ایجاد صدا می‌کند. سازدهنی کروماتیک محبوب و پرکاربردترین مدل سازدهنی است که تعداد نت هر سوراخ به 4 عدد می‌رسد.
فلوت
قدیمی ترین نوع ساز نی انبان ساز فلوت است. فلوت یک ساز بادی است که از لوله چوبی و فلزی تشکیل شده است. اکثر سازهای بادی دارای تیغه قمیش هست که با دمیدن هوا صدا تولید می‌کند.
فلوت ریکوردر
یکی از سازهای بادی چوبی بی زبانه فلوت ریکوردر است که با فلوت تفاوت زیادی دارد. فلوت ریکوردر مستقیم بر روی دهان قرار میگیرد، نوازنده به صورت مستقیم با قسمت دهنی ساز تماس برقرار می‌کند و به صورت مستقیم بر روی آن دمش انجام می‌دهد.
ساز بادی برنجی
ساز بادی برنجی با لرزش لب‌ها همراه با دمش دهانی ایجاد میشود به وسیله این سازهای بتدی می‌توانید انواع سبکـ‌های موسیقی اجرا کنید. سازهای برنجی شامل فلوت، ترومبون، ترومپت، هورن و کورنت است.
ساز ترومپت
ترومپت یکی از سازهای برنجی است که قدمت بسیار طولانی دارد. سازها برای موسیقی نظامی در بسیاری ارکسترها و تک نوازی کاربرد دارد. ترومپت یک ساز برنجی است که باعث لرزش و‌ارتعاش لب‌ها و همزمان دمش در قسمت دهنی میشود. با ارتعاش لب‌ها می‌توان صدای زیبای این سازها را در آورد.
ساز توبا
ساز توبا یکی از سازهای بادی برنجی است که از ارتعاش و لرزش لب‌ها در قسمت دهنی ایجاد میشود. این ساز دست ساز کلاسیک است که صدای بم دارد که اجرای آن به صورت تک‌نوازی انجام میشود که جذابیت بالایی دارد.
قیمت ساز نی انبان
ساز نی انبان یکی از قدیمی‌ترین سازهایی است که در بسیاری از کشورها به عنوان ساز اصیل شناخته شده است. قیمت ساز نی انبان وابسته به کیفیت، ابعاد، نوسانات بازار، نرخ ارز و دلار و غیره است. خرید اینترنتی بر روی قیمت گذاری این محصول تاثیر گذار است. نی انبان کمی بزرگتر از دوزله معمولی است که انتهای آن قمیش دار بود وسیله کیسه‌ای انبان از هوا پر شده است. نوازنده آن را به دهان گذاشته و از این طریق کیسه را پر از باد می‌کند در نتیجه فشار بازو و آرنج بر روی کیسه شروع به نواختن می‌کند.
تفاوت ساز نی انبان با نی
ساز نی انبان با نی از نظر ظاهری با هم تفاوت زیادی دارند که در نزد ایرانیان بسیار حائز اهمیت است. جنس صدای این دو ساز شبیه هم بوده و هر دو از سازهای بادی هستند. فلوت دارای دهنه است که می‌توان آن را با دستگاه‌های موسیقی اجرا نمود در صورتی که تک نوازی بیشتر به وسیله فلوت انجام میشود. از ساز نی انبان برای اجرای پاپ استفاده میشود، نی انبان از جنس چوب است که دور آن فلز به کار برده شده است که بدون دخل و تصرفی به شکل و شمایل قدیمی ساخته شده است. برای یادگیری انواع ساز می توانید به بهترین آموزشگاه موسیقی در کرج مراجعه کنید و گرفتن مشاوره اقدام به ثبت کنید.
یاد گیری نی انبان در ساز نو
آیا به دنبال یادگیری نی انبان، این ساز اصیل و پر رمز و راز هستید؟
برای یادگیری این ساز می توانید با بررسی و تماس با چند تا از بهترین آموزشگاه موسیقی در محل زندگی خود در دوره ها کلاس هی حضوری آنلاین به آموز بپردازید ساز نو با ارائه دوره‌های آموزش ساز های مختلف در سطوح مقدماتی تا پیشرفته ، ،این فرصت را برای شما فراهم می‌کند تا با بهترین اساتید این حوزه، به دنیای شگفت‌انگیز ساز های کهن ایران زمین قدم بگذارید.
همین امروز با بهترین آموزشگاه موسیقی در کرج تماس ۰۹۱۲۶۷۸۴۹۵۷ بگیرید و در دوره‌های آموزش نی انبان ثبت نام کنید.
یک پاسخ
حداقل اطلاعاتی در باره ورود ساز نی انبان به کشور را عنوان می کردید ولی به گمان بنده این ساز چون شبیه سازهای اسپانیایی و پرتغالی می باشد می تواند توسط استعمارگران و دریانوردان پرتغالی به کشور عزیز ما وارد شده باشد .